مدیر محصول، نقشی در مسیر تحول

شرح وظایف مدیر محصول:

1. امکان سنجی و طرح ریزی کیفیت محصولات جدید
2. بازبینی اطلاعات محصول به نحوی که تیم فروش در مورد آخرین تحولات مطلع باشد
3. تحقیق و ارزیابی تمایلات مشتریان نسبت به محصولات فعلی و محصولات جدید
4. شرکت در تهیه برنامه بازاریابی سالانه و کنترل تبلیغات، کمک به واحد فروش، منطبق با برنامه بازاریابی سالانه
5. برقراری تماس با شرکت‌های تبلیغاتی در رابطه با کمپین تبلیغاتی از قبیل روزنامه ها، جراید تخصصی…ایمیل ها، کنفرانس ها، سمینارها…
6. بررسی دقیق و کامل روش‌های تولید محصول و ثبت و تدوین اطلاعات فنی موجود
7. نظارت بر اجرای روشهای صحیح در فرایند عملیات و تولید .
8. همکاری با واحدهای تولید و کنترل کیفیت و ارائه خدمات و راهکارهای مورد نیاز آنها
9. هماهنگی و همکاری با واحد بازرگانی جهت تحقیقات بازار
10. تجزیه و تحلیل نتایج تحقیقات به منظور پیشنهاد طراحی محصول جدید
11. تعیین مشخصه های مهم محصول و توسعه محصول

مهارت‌ها و دوره های لازم برای شغل مدیر محصول:

 مطابق تحقیقات کاران، افرادی که می‌خواهند در شغل مدیر محصول استخدام شوند باید علاوه بر آشنایی کافی با حوزه تولید محصول موردنظر در هر سازمان یا شرکت، مدارک تحصیلی یکی از رشته های زیر را داشته باشد:

• دوره مدیریت ارشد کسب و کار (MBA )گرایش بازاریابی
• مدیریت بازاریابی و صنعتی
• مهندسی صنایع

از جمله‌ مهارت های مورد نیاز شغل مدیر محصول می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• روابط عمومی
• فن بیان
• مدیریت و رهبری
• کنترل و نظارت
• برنامه ریزی و سازماندهی
• تعیین استراتژی
• اصول مذاکره
• تفکر انتقادی
• استراتژی های توسعه محصول 
• بهبود محصول
• تشکیل تیم محصول

مهارت‌های ضروری برای موفقیت در سِمَت مدیر محصول:

این مهارت‌ها عبارتند از:

• توانایی در ایجاد درکی عمیق از بخش خاصی از بازار یا گروه‌های مشتریان
• آشنایی با کاربرد خاص محصولات در جایگاه مشتری
• کنجکاوی در کشف و شناساییِ چالش‌های مشتری و تبدیل آن چالش‌ها به ایده‌هایی برای محصول یا خدمت جدید
• توانایی در توسعه‌ی یک طرح کسب‌وکار و طرح سرمایه‌گذاری برای توسعه‌ی محصول جدید یا بهبود محصول فعلی. داشتن مدرکی در زمینه‌ی کسب‌وکار به‌ویژه MBA در این مورد می‌تواند بسیار مفید باشد.
• مهارت‌های تفکر انتقادیِ لازم برای ارزیابیِ نیازهای مشتری، محصولات رقیب و روندهای کلیدی و همچنین تبدیل این دانش به طرح‌های سرمایه‌گذاری
• توانایی در هدایت و رهبریِ دیگران به طور غیررسمی، بدون ارائه‌ی گزارش‌های رسمی به مقامات بالاتر
• مهارت‌های برقراری ارتباط به صورت نوشتاری و کلامی در حد عالی، با تاکید بر مهارت اقناع دیگران
• بسته به ماهیت محصول، سطح عمیقی از تخصص فنی در این سِمت مورد نیاز است. بسیاری از مدیران محصول پیش‌زمینه‌ی فنی، از جمله مدارک مهندسی دارند.

مسیرهای شغلی به سمت مدیریت محصول

مدیران محصول با پیش‌زمینه‌های مختلفی وارد این حوزه می‌شوند، از جمله:

• مهندسی، تحقیق و توسعه
• مدیریت کیفی یا عملیاتی
• پشتیبانی فنی
• ارتباطات بازاریابی
• پشتیبانی مشتریان
• پشتیبانی فروش

یک مدیر محصول به چه مهارت هایی نیاز دارد؟

برای درک بهتر از کاری که مدیر محصول انجام میدهد، ویژگی های مورد نیاز این مسئولیت را در ۸ تیپ شخصیتی بررسی میکنیم. البته مدیر محصول نیازی به تخصص کامل در تمامی این حوزه ها ندارد ولی یک مدیر محصول خوب توانایی ایفای نقش در همه این بخش ها را دارد.

مهارت های مورد نیاز مدیر محصول:

ناظر

مدیر محصول بر بخش های مشتریان، بخش های بازار و تیم های اجرایی سازمان نقش نظارتی دارد.

بهترین مدیر محصول ها افرادی هستند که با قدرت مشاهده زیرکانه به کشف فرصت ها میپردازند. مدیر محصول با مشاهدات خود تصویری جامع از جایگاه محصول، دیدگاه مشتریان در مورد آن و جایی که باید به آن برسد، ارائه میدهد.

رهبر

همانطور که در بالا اشاره شد مدیر محصول از طریق مشاهدات عمیق خود، چشم اندازی از جایی که محصول قرار است به آن برسد، ارائه میدهد. همچنین وی برای ساختن محصولات مفهومی که جهت حل مشکلات واقعی مشتریان تولید میشوند، نیاز به چشم اندازی ژرف و اعتماد به نفس کافی دارد. با وجود اینکه مشتریان عموما ًمیدانند که نیاز یا خواسته دارند، ولی به ندرت پاسخ آن را میدانند. یک مدیر محصول، با وجود اینکه ممکن است همه در مورد گام بعدی سازمان نامطمئن باشند، میداند که قدم بعدی تیم چیست.

استراتژیست

مدیر محصول برای داشتن چشم اندازی بالاتر، اهداف و نوآوری های کلیدی محصول را تعیین میکند. او با در نظر گرفتن ظرفیت ها و قابلیت های سازمان و نیز نیازهای بازار و مشتریان به تدوین استراتژی ها میپردازد.

سپس آنچه میخواهد به آن دست یابد و نیز چگونگی رسیدن به اهداف تعیینی را با دیگر اعضای سازمان به اشتراک گذاشته تا تیم ها بر روی موارد مهم متمرکز شوند. مدیر محصول استراتژیست اهداف را دنبال میکند و تغییرات لازم را ایجاد میکند.

حسابگر

مدیر محصول باید نسبت به صحت کارکرد محصول یا ارائه خدمت پاسخگو باشد. او اهدافی را که قابلیت سنجش دارند معین کرده و معیارهای شفافی را برای سنجش موفقیت محصول یا خدمت مشخص میکند. مدیر محصول  میداند که بدون تعیین پارامترها امکان سنجش پیشرفت وجود ندارد، بنابراین داشبوردی از معیارها جهت سنجش عملکرد که برای سلامت محصول و کسب و کار حائز اهمیت است طراحی کرده و به طور دائم آنها را مورد بررسی و ارزیابی قرار میدهد.

هماهنگ کننده

مدیر محصول بطور همزمان در دو سطح به فعالیت میپردازد: ایجاد هماهنگی بین محصول و تیم ها و نیز حصول اطمینان از هماهنگی میان افراد. دامنه این نقش از ابتدای تشکیل تیم ها تا ارائه محصول یا خدمت بطور کامل ادامه دارد.

محرک

مدیر محصول برای افراد ایجاد انگیزش نموده و موج های هیجانی لازم را ایجاد میکند. او به اهمیت ضرورت پاسخگویی به درخواست ها و اطلاعات مورد نیاز تیم ها واقف بوده و کاهش سرعت عملکرد تیم را برنمیتابد.

نتیجه ایجاد موج های هیجانی افزایش بازده کاری افراد و نیز صرفه جویی در زمان یا تسریع فعالیت ها است.

جنگجو

مدیر محصول در راه تحقق اهداف استراتژیک طراحی شده همه تلاش خود را با روحیه جنگجویانه بکار میبندد. روحیه جنگاوری از این جهت حائز اهمیت است که وی در طول طراحی تا ارائه محصول یا خدمت با موانع و مشکلات زیادی رو به رو میشود.

تنظیم کننده

مدیر محصول هر آنچه لازم است را چینش میکند. استراتژی محصول را بر اساس تجزیه و تحلیل رخدادها تنظیم میکند. همچنین وی وظیفه دارد که به ارائه راه حل برای مشکلات پیچیده بپردازد. او به خوبی میداند باید به ترتیب نسبت به  بررسی و حل کدام مسئله اقدام کند، یا نسبت به یک چالش بی توجه باشد و یا اجازه دهد خود سازمان در مورد موضوع تصمیم گیری کند.